top of page

Ημερολόγιο 20:Ψυχολόγο ή Πνευματικό; Πρέπει να διαλέξω;

yvonikonstantinou

Αγαπημένο μου ημερολόγιο,

 

Πολλοί τρομάζουν τους ψυχολόγους θεωρώντας ότι είναι μια επιστήμη που δεν μπορεί να συνδεθεί με τη θρησκεία.  Φοβούνται τη ψυχοθεραπεία επειδή τους απομακρύνει από τη πνευματική τους ζωή. Εγώ δεν έχω την ίδια άποψη. Αντίθετα, πολλές φορές βλέπω ανθρώπους που είναι κοντά στην θρησκεία να επιτυγχάνουν περισσότερο τους στόχους της ψυχοθεραπείας, ίσως επειδή έχουν σαν βασική αρχή την πνευματική γαλήνη, κι επομένως την ψυχική ηρεμία.

Στόχος μου με αυτό το ημερολόγιο είναι να αναδείξω ότι η πνευματικότητα δεν εναντιόνεται στην ψυχολογική εξέλιξη, αλλά αντίθετα το προωθεί αυτό. Δεν είναι στόχος να μιλήσω για απόψεις όπως η θρησκεία και αν υπάρχει ή όχι. Απευθύνομαι κυρίως σε όσους όντως πιστεύουν σε μια θρησκεία και φοβούνται την επιστήμη της ψυχολογίας σαν να είναι ενάντια στα πιστεύω τους!

Σε όλους μας πέρασαν από το μυαλό διάφορα υπαρξιακά ερωτήματα. Υπάρχει μετά θάνατος ζωή; Υπάρχει Θεός; Αν υπάρχει που υπάρχει; Ποιο είναι το νόημα της ζωής; Αν μετά τη ζωή δεν υπάρχει τίποτα τότε τι; Πολλούς μάλιστα, αυτά τα ερωτήματα τους βασανίζουν χρόνια. Απάντηση όμως, καμιά επιστήμη δεν μπορεί να δώσει. Στην πνευματική ζωή, υπάρχει μια απάντηση: Δε χρειάζεται να τα γνωρίζεις όλα. Άφησε κάποια πράγματα να τα ελέγξει κάποιος άλλος, ή να τα φροντίσει κάποιος άλλος. Το να νιώθεις εσύ πως έχεις τη δύναμη να γνωρίσεις πολλά, είναι πνευματικά ανήθικο αλλά και ψυχικά καταστροφικό! Κάποιες φορές χρειάζεται να βάζουμε όρια στη γνώση μας, όχι μόνο στους γύρω μας. Άλλωστε ο χειρότερος μας εχθρός δεν είναι οι γύρω μας, αλλά ο ίδιος μας ο εαυτός. Με κάποιο τρόπο η πνευματικότητα, σε αυτό το σημείο μας θέτει όρια και μάλλον είναι προς όφελός μας. Άλλωστε όπως είχα αναφέρει ξανά, η απόλυτη ελευθερία τρελλαίνει πολλές φορές τον άνθρωπο που δεν είναι φτιαγμένος να επεξεργάζεται πολλά. Να το πω διαφορετικά με την επιστήμη της ψυχολογίας: Υπάρχει μία υπερδύναμη (κάπου λέγεται Θεός, κάπου Βούδας, κοκ), που πάντα θα γνωρίζει περισσότερα από εμάς, κι επομένως είναι σημαντικό να αρχίσουμε να ικανοποιούμαστε με απλές στιγμές και όχι περιμένοντας να φτάσουμε το απόλυτο που ποτέ δεν θα το φτάσουμε (αφού πάντα θα υπάρχει μια ανώτερη δύναμη).


Συγκρίνοντας τα παιδιά με τους ενήλικες, ξέρεις γιατί τα περισσότερα παιδiά είναι πιο χαρούμενα από τους ενήλικες; Επειδή μεγαλώνουν έχοντας υπόψην του πως μπορούν να βασιστούν σε δύο γονείς παντοδύναμους, που τα γνωρίζουν όλα (κατ’ αυτούς) και που έχουν τη δύναμη να τους προστατέψουν (για αυτό το λόγο πάντα προτιμώ να κάνω θεραπεία με γονείς αντί με παιδιά, καθώς δυνατοί ψυχικά γονείς μπορούν να έχουν υγιή ψυχικά παιδιά). Μεγαλώνοντας, αυξάνεται το στρες, η πίεση, το άγχος. Δεν ισχύει ότι όλοι έχουν περισσότερες προσδοκίες από ένα ενήλικα παρά από ένα παιδί, καθώς όλοι έχουν πάρα πολλές προσδοκίες και από τα παιδιά (να μην κάνουν τσίσα πάνω τους, να πλένουν τα χέρια τους, να συγιρίζουν τα παιχνίδια τους, να λένε ευχαριστώ, να μην κλαίνε, να μην μιλούν πολύ, να μην είναι ιδιότροπα). Δεν ισχύει ότι όσο μεγαλώνουμε δυσκολεύει η ζωή. Η ζωή των παιδιών ήδη φαίνεται αρκετά δύσκολη καθώς από το πουθενά χρειάζεται να αποκτούν καθημερινά όλο και περισσότερες δεξιότητες. Απλά με την ενηλικίωση εμείς έχουμε περισσότερες προσδοκίες από τους εαυτούς μας εμείς. Νιώθουμε πως όπως περιμέναμε από τους γονείς μας να είναι παντοδύναμοι, ίσως χρειαστεί κι εμείς να γίνουμε τέτοιοι, και γεμίζουμε με έγνοιες, προσπαθώντας να προγνώσουμε το κάθε τι πριν γίνει αποδυκνείοντας πως όντως είμαστε παντοδύναμοι κι έτσι αξίζει να λεγόμαστε ενήλικες. Μπούρδες! Ο πιο ευτυχισμένος ενήλικας, είναι αυτός που παραδέχεται πως είναι αρκετά αδύναμος. Ξέρεις γιατί; Επειδή μπορεί να ζητήσει βοήθεια. Επειδή δεν νιώθει μόνος του. Δεν είναι αυτό που μας λέει και η πνευματικότητα: Δεν είμαστε ποτέ μόνοι μας. Ο Θεός μας προστατεύει, ακόμη κι αν υπάρχουν δύσκολες στιγμές είναι δίπλα μας για να μας συνοδεύει ή να μας βοηθά να περπατάμε. Δες όλο αυτό το νόημα στην καθημερινότητά σου, δεν είναι αυτό που χρειάζεσαι; Κάποιον να σε στηρίζει; Πολλές φορές δεν αρκεί η πραγματική παρουσία κάποιου δίπλα μας, αλλά το να αφήσουμε τον εαυτό μας να νιώσει και να λάβει την βοήθεια των άλλων. Πίστη αυτό σημαίνει. Πιστεύω σε κάτι, πιστεύω πως κάτι μπορεί να με βοηθήσει και να διευκολύνει.  Έτσι η θρησκεία μπορεί να είναι μια χρήσιμη άμυνα πολλών ανθρώπων να νιώθουν πιο δυνατοί όταν περνούν δύσκολα.

Τι λένε οι ψυχολόγοι επίσης; Να κάνεις διαφορετικά πράγματα, εκτός από τη ρουτίνα. Να θέσεις μια διαφορετική συνήθεια, κάτι διαφορετικό μέσα στην εβδομάδα σου. Τι λέει η θρησκεία; Ότι η έβδομη ημέρα της εβδομάδας θα είναι αφιερομένη στον Θεό, δεν θα δουλεύεις την Κυριακή, αλλά ούτε δουλειές θα κάνεις.  Είναι σαν η θρησκεία από μόνη της να μπαίνει στη ζωή ανθρώπων και να την οργανώνει με ένα πρόγραμμα που ενισχύει και τη ψυχική ευημερία κάποιου. Φυσικά σε όλα υπάρχει κριτική σκέψη και προσωπική επιλογή. Πάντοτε χρειάζεται να επιλέγουμε τους κανόνες που θέλουμε να διέπουν τη ζωή μας ανάλογα με το αν μας βοηθούν να οργανωνόμαστε ή να λειτουργούμε ή να ηρεμούμε. Για παράδειγμα, κάποιοι έχουν σαν κανόνα να ξυπνούν και να πηγαίνουν τροχάδι το πρωί ώστε να γεμίζουν ενέργεια. Άλλοι έχουν σαν κανόνα να βλέπουν το ηλιοβασίλεμα μετά τη δουλειά τους. Άλλοι έχουν ως κανόνα να πηγαίνουν εκκλησία την Κυριακή κι άλλοι έχουν κανόνα να νηστεύουν Τετάρτη και Παρασκευή και αυτό τους διευκολύνει πολύ με το πρόγραμμα φαγητού της εβδομάδας. Δηλαδή δεν υπάρχει κάτι υποχρεωτικό. Δεν υπάρχει πουθενά και τίποτα εξ αναγκαστικό. Είναι θέμα επιλογών. Με τον ίδιο τρόπο, συμβουλεύω τους γονείς που βλέπω να επιλέξουν 5 μόνο κανόνες στην ανατροφή των παιδιών τους. Να επιλέξουν 5 σημαντικούς κανόνες που βοηθούν στο να λειτουργεί η οικογένεια ή το παιδί καλύτερα. Μόνο 5 όμως, έτσι ώστε να υπάρχει μια γραμμή ζωής και να μπορεί αυτή η γραμμή να είναι ευέλικτη και λειτουργική, όχι δύσκαμπτη και αποφευκτική.


Μετά, ας προχωρήσουμε στον γάμο. Ο Άγιος Ιωάννης ο Χρυσόστομος μίλησε αρκετά για τα ζευγάρια, το γάμο και την οικογένεια.  Τα πιο σημαντικά θεμέλεια, είναι η βελτίωση της επικοινωνίας ενός ζευγαριου, η καλλιέργεια της εμπιστοσύνης και η ενίσχυση του σεβασμού και όχι με τη θεωρητική την έννοια, αλλά την πρακτική του έννοια, ακούγοντας δηλαδή τις ανάγκες του συντρόφου μας.  Είναι βασικά ή τα βασικότερα θεμέλεια και της θεραπείας ζεύγους τα πιο πάνω. Αν υπάρχει η ψευδαίσθηση ότι στον ψυχολόγο πας για να του πεις πως απατάς το σύντροφό σου και μετά ο ψυχολόγος να σε ενθαρρύνει να το κάνεις γιατί είναι η προσωπική σου ανάγκη, αυτό είναι εντελώς λάθος. Αν το πιο πάνω ισχύει, τότο ο ψυχολόγος θα σε βοηθήσει να επιλέξεις μία ζωή και θα σου δώσει περισσότερο ψυχική δύναμη για να ξεκαθαρίσεις τις καταστάσεις. Μη ξεκάθαρες καταστάσεις πάντα συνδέονται με λιγοστά ψυχικά αποθέματα στην αντιμετώπιση δυσκολιών.


Άρα, ας μην είμαστε μονόπλευροι. Είναι σημαντικό να συνδέουμε και μόνοι μας πληροφορίες ή ερεθίσματα με τον τρόπο που μας κάνουν νόημα! Τα πάντα μπορεί να είναι βοηθητικά ή ενισχυτικά προς τους στόχους μας αν τα χρησιμοποιήσουμε σωστά. Και το σωστό, διαφέρει για τον κάθε ένα!   

Comments


bottom of page